26. religia semitów (fenicja, hebrajczycy, kanaan, kartagina, nabatejczycy, palmyra, petra, ugarit), i filistynów

26. 8. 2. 7. 5. literatura

 

al-kutba jest bogiem piśmiennictwa (nabatejczycy). 

epos o kerecie z xiv-xiii w pne opowiada o reszefie, który jest odpowiedzialny za śmierć potomstwa jednego z głównych bohaterów utworu (ugarit). 

filon z byblos (ok 64-141) opisywał łączenie się tradycji fenickich z mitologią grecką, zaratusztrianizmem, kultami ibisa i thota. 

dagon występuje w opowiadaniach cthulhu, min "dagon" i "widmo nad innsmouth". 

molocha spotykamy w "dexter in the dark" jeffa lindsaya, "córce żelaznego smoka" michaela swamdwicka, "skowycie" allena ginsberga (polecam), "salambo" gustawa flauberta (polecam). 

pismo ugaryckie i alfabet fenicki zostały porównane z innymi pismami i alfabetami w części notatek dotyczącej pisma (w cz iv).

 

26. 8. 2. 7. 8. władza

 

el wspierał władców w sprawowaniu władzy (kanaan, ugarit). 

aszera łączyła się kolejno z elem i baalem, co uzasadnia ich prawo do władzy (kanaan). 

w fenicji królowie mieli boskie pochodzenie, drugą osobą w państwie był kapłan melkarta z tyru.

 

26. 8. 3. śmierć

 

mot, bóg śmierci i pan świata podziemnego, toczył nieustanną walką z życiem/baalem (ugarit). 

reszef zsyła śmierć (ugarit). 

w eynan-mallaha, osadzie natufijczyków z ok 8000 pne, prawdopodobnie ciała zmarłych początkowo grzebane były poza osadą, a po jakimś czasie przenoszone do osady i chowane w domostwach, w niektórych domach znaleziono dwanaście pochówków dorosłych, dzieci i psów. 

znaleziono grób ze szczątkami człowieka i psiego szczeniaka (eynan-mallaha, kultura natufijska),  a także grób ludzi i dwóch psów (hayomin, kultura natufijska). 

filistyni byli grzebani indywidualnie w grobach ziemnych lub grobowcach prostokątnych, czasami ciało układano w wielkich dzbanach lub glinianych trumnach z antropoidalnymi wiekami. 

fenicjanie budowali groby szybowe, groby z obwarowaniami i protodromosem (ii tys pne), stosowali sarkofagi. 

manat była opiekunką i strażniczką grobów, gwarantką wykonania testamentu zmarłego (nabatejczycy). 

łuk i strzały były symbolami śmierci w religiach semickich. 

izebel, żona achaba. zmarła w 843 pne, pseudoprorokini baala i aszery, została w trakcie rewolty wyrzucona z okna pałacowego, stratowana przez konie. psy zjadły jej ciało i zlizały krew.

 

26. 8. 3. 1. zmartwychwstanie

 

astarte zakochała się w eszmunie, który chcąc uniknąć jej zalotów, okaleczył się i zmarł. bogini przywróciła go do życia w boskiej postaci (fenicja, kartagina). 

do bogów zmartwychwstałych zaliczano także baala (semici zachodni) i adonisa (fenicja).

Waldemar Mierniczek