27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 7. 2. rośliny, rolnik (cz 7)

motyw akantu (akantu syryjskiego) wyrzeźbiono na kamiennej podstawie stołu na chleby pokładne (list arysteasza). 

jan chrzciciel żywił się szarańczą lub szarańczynem strąkowym (chlebem świętojańskim). 

rabin szymon bar jochaj ukrywał się przez 13 lat w jaskiniach za hadriana przed rzymianami, żywił się chlebem świętojańskim (szarańczynem strąkowym). 

ciecierzyca to pasza do bydła rozumiana jako oznaka dobrobytu osiągniętego po wejściu do kanaanu (księga izajasza). 

kain złożył bogu ofiarę z prażonych nasion lnu (midrasz). 

wysłańcy jozuego do jerycha ukryli się w pędach lnu ułożonych na dachu domu niewolnicy tachab (księga jozuego). 

płótno lniane było symbolem doskonałości i życia wiecznego. w białe płótno owijano zmarłych przed pochówkiem. 

po przyjściu do tyberiady szymon bar jochaj kazał sadzić łubin, a gdzie się zakorzenił tam znajdowano żydowski grób, co pozwoliło oczyścić miasto z zarzutu nieczystości. 

dziewanna synajska to pierwowzór menory. jej pędy boczne rozgałęziają się i zakończone są jajowatymi pękami kwiatów (maillat i maillat). inne zdanie: szałwia judejska jest pierwowzorem menory (hareuvani). obie rośliny zapewniają nieśmiertelność. 

żydzi tęsknili na pustyni za cebulą zwyczajną (księga liczb). 

według innej opinii żydzi nie tęsknili podczas wędrówki po pustyni za cebulą i czosnkiem, tylko za kozieradką pospolitą (księga liczb). 

śniedek baldaszkowaty był używany jako dzika cebula (2 księga królewska) (moldenke i moldenke). inni specjaliści: jest trujący. śniedek narboński był spożywany jako dzika cebula (2 księga królewska) (hepper, maillant i maillant). 

czosnek pospolity zadowala i rozgrzewa ciało, rozpromienia oblicze, zwiększa ilość spermy i usuwa pasożyty jelit (talmud). 

"i pękać będą kapary, bo zdążać będzie człowiek do swego wiecznego domu" (księga koheleta). 

kapary cierniste to symbol ludzkiej kondycji, ich nagle pękające dojrzałe owoce mogą być kojarzone z niespodziewaną śmiercią człowieka. 

mandragora lekarska była przedmiotem sporu między rachelą i leą. rachela wierzyła, że mandragora leczy bezpłodność, uważano ją za afrodyzjak i stosowano w rytuałach płodności. 

"bo winny ich szczep ze szczepu sodomy lub z pól uprawnych gomory, ich grona to grona trujące, co gorzkie mają jagody". mleczara wyniosła to symbol zła i potępienia sodomy (księga powtórzonego prawa). 

artemisia herba-alba i artemisia judaica mają gorzki smak, który symbolizuje przykrości, niedolę, odrzucenie przez boga, cierpienia i sąd, udrękę, nędzę, niesprawiedliwość, piołun i truciznę. 

ślaz dziki i ślaz nicejski - "czy miła potrawa bez soli, a ślaz czy w smaku przyjemny?" (księga hioba), sporządzano herbatę z liści ślazu i surówki z jego kwiatów. 

rokietta siewna wchodziła w skład sałatek "jeden zaś wyszedł na pole, aby nazbierać jarzyn" (2 księga królewska). 

młode liście rośliny chaber gwiaździsty są spożywane jako sałata, stara roślina jest używana w okresie paschy do przyrządzania potraw z gorzkich ziół. 

podczas paschy spożywa się warzywa zanurzone w słonej wodzie (mei melach) - symbol łez w niewoli, gorzkie zioła (chazeret, karpas, maror), mieszankę pokrojonych owoców (charoset). 

sałata siewna jest jedną z gorzkich ziół spożywanych w czasie paschy. 

cichorium pumilum i cykoria podróżnik były używane do mięsa jako gorzkie zioła podczas paschy. 

mięta długolistna jest jednym ze składników gorzkich ziół spożywanych podczas paschy. 

mikołajek kreteński był spożywany podczas paschy w postaci gorzkich ziół (miszna). 

mlecz zwyczajny to jedno z gorzkich ziół spożywanych w czasie paschy. 

mniszek pospolity i taraxacum cypricum to jedno z gorzkich ziół (miszna). mniszek symbolizuje zgryzotę. 

reichardia tingitana wchodziła w skład gorzkich ziół spożywanych podczas paschy. 

bylica piołun to symbol goryczy. 

za antiocha iv epifanesa żydzi zostali przymuszeni do chodzenia w bluszczowych wieńcach na cześć bachusa (2 księga machabejska). 

amezarak nauczył ludzi zielarstwa (tradycja).

Waldemar Mierniczek