27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 7. 2. rośliny, rolnik (cz 8)

bóg zesłał głodnym izraelitom mannę na pustyni (cud) (księga wyjścia). 

alhagi maurorum to krzew, który był otrzepywany z manny na płachty (księga barucha). 

manna jest podobna do nasion kolendry (księga liczb) manna to owoce krzewów tamarix mannifera (naciągane) (moldenke i moldenke). manna to owoce ochradenusa jagodowego (naciągane) (maillat i maillat). 

żywica rośliny commiphora africana nazywana jest bdelium, jest podobna do manny. bdelium = manna (józef flawiusz). 

haloxylon salicornicum może być manną, gdyż wydziela w z pędów słodki płyn podobny do płynu wydzielanego przez tamaryszki. 

solanka bezbronna, solanka kolczysta, solirod krzaczasty dostarczały popiołu, który mieszano z oliwą z oliwek otrzymując ług do mycia i prania. 

haloxylon scoparium, haloxylon persicum (saksauł biały) służą do produkcji mydła (???) (księga jeremiasza). 

"szedłem koło roli próżniaka i koło winnicy głupiego, a oto wszystko zarosło pokrzywą" (pokrzywa kuleczkowata, pokrzywa żegawka, pokrzywa zwyczajna) (księga izajasza), uosobienie chwastów. 

z papirusu (cibora papirusowa) wykonywano łódki puszczane na morze a także koszyk, w którym mojżesza spuszczono na wodę nilu. 

jokebed, żona amrama, została matką mojżesza. kiedy mojżesz przyszedł na świat, król egipski kazał zabijać wszystkich pierworodnych żydów. jokebed ukrywała mojżesza przez trzy miesiące, później włożyła do papirusowej skrzynki powleczonej żywcą i smołą i umieściła w sitowiu na brzegu nilu. 

pałka szerokolistna i pałka południowa to szuwary rosnące nad morzem czerwonym, przez które przechodzili (morze trzcin, morze pałki). 

łączeń baldaszkowaty to sitowie, o którym mowa w księdze hioba. 

oczeret jeziorny to sitowie (księga izajasza). 

zostera morska - jako sitowie (księga jonasza, moldenke i moldenke). 

lasecznica trzcinowata to trzcina rosnąca nad brzegami morza martwego, na pustyni judzkiej i pustyni negew. z trzciny wykonano pręt mierniczy mierzący "aż sześć łokci" (2,67 m) (księga ezechiela), to także symbol niedoli izraelitów w egipcie (księga ezechiela). 

tatarak zwyczajny był znany jako wonna trzcina, składnik oleju pomazania. 

trzcina pospolita to symbol kruchości i słabości (1 księga królewska). 

re'em to olbrzymi dziki wół, tak silny i groźny, że jedynie bóg może go pokonać (prawdopodobnie oryks arabski, gatunek, który wyginął). jednocześnie żyje na ziemi tylko jedna para, krowa i byk zamieszkujący przeciwległe krańce ziemi. spotykają się raz na 70 lat, kopulują, po czym krowa zagryza byka. w jej łonie rozwijają się krowa i byk. w jedenastym roku ciąży krowa jest tak ciężka, że nie może chodzić, przewraca się z boku na bok i ślini obficie. dzięki tej ślinie okoliczne pola rodzą dość trawy, aby ją wyżywić. brzuch krowy pęka, młode wychodzą na zewnątrz, a krowa umiera. cielęta rozdzielają się, aby spotkać sie po 70 latach (agudat adadot). 

złocień wieńcowy - "dni człowieka są jak trawa; kwitnie jak kwiat w polu; ledwo muśnie go wiatr, a już go nie ma, i miejsce, gdzie był, już go nie rozpoznaje" (psalm 103). 

palczatka wełnista i palczatka imbirowa to "korzeń trzcinowy z dalekiej ziemi" (księga jeremiasza).

Waldemar Mierniczek