27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 5. dusze, duchy przodków, reinkarnacja

 

27. 5. 1. duch

 

bóg nie jest duchem. 

duch i materia są dwoma aspektami jednej substancji (boga). duch nie wpływa na materię, a materia na boga, istnieją one do siebie równolegle (spinoza). 

duch boży unosił się nad wodami jako wiatr, powiew, powietrze lub tchnienie. twórcza moc boża jest rodzaju żeńskiego, nie jest hipostazą, lecz mocą działania prorockiego (księga rodzaju). 

siódmy artykuł wiary karaimów: prorocy zawsze byli natchnieni duchem bożym (karaimi). 

dary ducha świętego: mądrość, rozum, rada, męstwo, umiejętności, bojaźń boga (księga izajasza). 

zamysł stworzenia: stwórca stworzył świat materialny i światy duchowe, aby sprawić maksymalną radość  zadowolenia stworzeniom (kabała). 

azazel to wódz chóru anielskiego, którego członkami są niższe anioły (duchy ludzi) (zohar). 

upadły anioł = zły duch (księga henocha). 

giganci to potomkowie aniołów. duchy gigantów nie mogły umrzeć jak ludzie podczas potopu, została im odebrana ludzka powłoka i pozostali na ziemi w postaci demonów. od tamtej pory nękają ludzi zazdroszcząc śmiertelnikom ciał i możliwości zbawienia (księga henocha). 

ruach może być rozumiany jako duch. 

duch zmarłej osoby jest czynnikiem opętującym. 

dybuk (duch zmarłej osoby) lub dusza zmarłej osoby, która nie może zaznać spoczynku lub następnego etapu reinkarnacji z powodu popełnionych grzechów, może zawładnąć ciałem żywego człowieka. podatne na dybuka były osoby grzeszne. duchy przejawiały szczególną aktywność w jom kippur. dybuk powodował zmianę osobowości opanowanej osoby, przemawiał jej ustami, ale swoim głosem. rabin musiał odprawić egzorcyzmy. dybuk wychodził przez mały palec u nogi. aby znalazł spokój i nie opanowywał innej osoby, należało go nakłonić do wyjawienia tożsamości i przeprowadzić tokun (naprawę) przez poczęstunek wiernych alkoholem przez rodzinę dybuka (kabała). 

cień (refaim) nie jest duszą, ani duchem, zachowuje w szeolu jedynie ślad swej dawnej osobowości i mocy. istoty te nie mogą nawet czcić boga. 

protoświadomość stanowi podłoże inteligencji duchowej (danah zohar, ian marshall). 

saul zebrał wojska w gilboa, w przeddzień decydującego starcia odwiedził w endor kobietę wywyłującą duchy, która wywołała ducha samuela, który przepowiedział saulowi, że następnego dna zginie w starciu z filistynami, a jego wojska poniosą klęskę. 

wywoływacz duchów jest obrzydliwością dla pana (księga powtórzonego prawa). 

salomon zamknął wszystkie duchy w naczyniu i wrzucił do jeziora w pobliżu babilonu. babilończycy odnaleźli je i myśląc, że to skarb, otworzyli naczynie, wypuszczając duchy. belial skrył się w pustej figurze i zajął przepowiadaniem przyszłości tym, którzy oddawali mu cześć (legenda). 

definicja bluźnierstwa obejmuje także przywoływanie duchów i rozmowy z duchami (talmud). 

hayot (hymny istot żyjących) i ofanim (hymny kół) jako składniki liturgii synagogalnej zawierają odniesienia do wizji duchów wspomnianych w księdze ezechiela. 

śmierć to utrata ducha (księga koheleta). 

joel opisał jako prorok nową erę wylania ducha bożego na wszelkie ciało, wtedy bóg pobłogosławi tych, którzy mu zaufali (księga joela). 

dzień jahwe zostanie poprzedzony zesłaniem ducha na wszelkie ciało (księga joela). 

zapowiedź sądu ostatecznego: wizja wysuszonych kości: stojącego proroka ezechiela otaczają kości zbliżające się do siebie, oblekające się ciałem i skórą. na sądzie ostatecznym kości zostaną ożywione duchem, ludzie wstaną z grobów (księga ezechiela).

Waldemar Mierniczek