27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 7. 1. 4. pozostałe zwierzęta

 

litera kof oznacza małpę (sefer jecira). 

ziemię nawiedziła plaga szczurów i szarańczy (księga joela). 

dym z opalonej wilczej skóry odstrasza myszy. 

portret cadyka yeshayaha steinera jest używany przez żydów jako amulet chroniący domostwo przed myszami. 

funkcjonował zakaz jedzenia żółwi. 

bnej israel (żydzi z mumbaju) aby rozróżnić kobiety żydowskie od innych, dawali im ryby, a te które przyrządziły posiłki z ryb koszernych, były uznawane za żydówki. 

nie można łączyć ryb i produktów mlecznych podczas jedzenia (sefardyjczycy). 

ryby (też znak zodiaku) to istoty z ukrytego świata (odmęty morza) (sefer jecira). 

słowo ryba (dag) reprezentuje troskę. ryba spożywana na purim przemienia troskę w sercu człowieka w najwyższą radość ze zbawienia (sefer jecira). 

jonasz uciekł na morze. podczas sztormu został wyrzucony za burtę, bóg zesłał rybę, aby go połknęła. prorok przebywał w jej brzuchu przez trzy doby, później ryba wyrzuciła go na brzeg (księga jonasza). 

ryba, która połknęła jonasza, ledwie uniknęła połknięcia przez lewiatana, który zjada jednego wieloryba dziennie (midrasz). 

archanioł rafał dał tobiaszowi lekarstwo, żółć ryby wyłowionej z rzeki tygrys, i tobiasz odzyskał wzrok (księga tobiasza). 

archanioł rafał kazał tobiaszowi położyć na rozpalone węgle serce i wątrobę ryby, przez co wypędził złego ducha ze swej małżonki (księga tobiasza). 

ryby są symbolem płodności. 

zwierzęta nieczyste: wodne nie posiadające płetw i łusek (kraby, raki, węgorze), owady (z wyjątkiem niektórych latających np szarańczy), robaki. 

niektóre plagi egipskie: 2 żaby, 3 komary (wszy?), 4 muchy, 8 szarańcza (księga wyjścia). 

ogon wilka zawieszony w domu odstrasza muchy (kabała). 

samson zobaczył, że w padlinie lwa zalągł się rój pszczół, które wyprodukowały miód (rytualnie nieczysty). samson jadł go i dał swoim rodzicom (księga sędziów).

joel opisuje jako prorok plagę szarańczy (księga joela). 

jan chrzciciel żywił się szarańczą lub szarańczynem strąkowym (chlebem świętojańskim). 

niszczenie drzew figowych przez szarańczę było uważane za jedno z największych nieszczęść. 

na dębach skalnych i dębach tabor pasożytują owady kermes ilicis. z rozdrobnionych samic uzyskiwano barwnik szkarłatny, karmazynowy i purpurowy. barwika tego używano do farbowania płócien w przybytku mojżeszowym (hepper). 

manny nie można było przechowywać, gdyż pojawiały się w niej robaki. 

jonasz zrobił szałas i czekał co się stanie. bóg sprawił, że wyrósł krzew, który dał mu cień. następnego dnia bóg przysłał robaczka, który uszkodził krzew, a wiatr nadesłany przez boga i gorące słońce osłabiły jonasza. jonasz życzył sobie śmierci, a bóg spytał: czy słusznie gniewasz się z powodu śmierci krzewu? czyż ja nie powinien mieć litości nad 120.000 ludźmi w niniwie i zwierzętami? (księga jonasza). 

szamir to robak, który potrafił przegryźć każdy materiał, dlatego został użyty do zbudowania świątyni jerozolimskiej salomona, do której nie można było użyć metalu, gdyż ten służył do prowadzenia wojen (legenda). szamir obrabiał drewno i kamień, z którego zbudowano świątynię.

tylko asmodeusz wiedział, gdzie mieszka robak szamir, którego salomon potrzebował do budowy swiątyni. doradca króla ben jeho podmienił wodę demona na wino. spragniony asmodeusz upił się i zasnął. doradca nałożył mu na szyję łańcuch z imieniem boga. nie mogąc zerwać łańcucha asmodeusz zdradził, gdzie mieszka szamir. po wybudowaniu świątyni salomon zapytał asmodeusza czy potrafi zrobić coś lepiej niż ludzie. demon kazał ściągnąć łańcuch i poprosił o królewski pierścień, który połknął i wypluł daleko a następnie usiadł na tronie. salomon szukał pierścienia po świecie, w czym pomagali mu mędrcy. kiedy go znalazł odzyskał tron (legenda).

Waldemar Mierniczek