27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 8. 2. 5. bogactwo/bieda

 

nic nie ma absolutnej wartości, ani bogactwa, ani władza, ani sława, ani mądrość, ani przyjemność, wszystko "marność nad marnościami i wszystko marność" (księga koheleta). 

księga habakuka zawiera wyjaśnienie dlaczego bóg pozwala, że dobrze powodzi się ludziom niegodziwym, że zachłanni babilończycy są potężniejsi od innych, spokojniejszych narodów. odpowiedź boga: wiara nigdy nie doprowadzi do rozczarowania, ponieważ bóg panuje nad wszystkim i można mu ufać. 

"nie pokazuj człowiekowi palmy ze złota, ani słonia przechodzącego przez ucho  igielne" (talmud). 

amos potępił izraelitów za uciskanie ubogich (księga amosa). 

testment judy zawiera przestrogę przed pogonią za bogactwem. 

micheasz potępił przepych (księga micheasza). 

hiob to sprawiedliwy człowiek, na którego posypały się nieszczęścia, utracił majątek, dzieci, zachorował na trąd, ale nie stracił wiary w bożą sprawiedliwość. bóg zganił hioba i przywrócił mu majątek w dwójnasób (księga hioba). 

sofoniasz sformułował ideę ubóstwa jako wartości religijnej i podstawę teologii ubóstwa (księga sofoniasza). 

należy okazywać współczucie wobec cierpienia (pw choroba i ubóstwo) innych. 

elul to miesiąc właściwy na dobroczynność i wzmożoną miłość do współbrata żyda w poszukiwaniu doskonałości i przybliżenia się do boga. 

miszna-zerain-pea określa skraje pól, z których plony mogą zbierać ludzie ubodzy i skraje sadów, na których biedni mogą zrywać owoce z drzew. 

bogaty rolnik booz, syn szalmona i rahab, zauważył, że biedna rut zbierała kłoski. booz kazał zostawiać żeńcom dla niej snopki, a potem bezpośrednio wręczył jej zboże (księga rut). 

posiadanie winnicy było równoznaczne z bogactwem. można było wejść do cudzej winnicy i najeść się do syta, ale nie można było zbierać gron do kosza (księga powtórzonego prawa). 

dziesięcina dla ubogich polegała na dawaniu biednym plonów trzeciego i szóstego roku (księga powtórzonego prawa). 

jałmużna dla biednych składa się z tamchuj (żywność), kupa (fundusz społeczny) (miszna-zerain-pea). 

jedzene biedaków: "zrywają rośliny pustyni, ziemi od dawna jałowej, żywią się malwą i liśćmi krzewów" (łoboda solniskowa) (księga hioba). 

przed ucieczką z egiptu mojżesz kazał żydówkom ograbić sąsiadki egipcjanki ze złota i srebra pod pozorem pożyczki (księga wyjścia). 

służenie bogu dochodzi do skutku w drodze duchowej otuchy i radości, a nie drogą ascezy. cadyk powinien być otoczony dostatkiem, dlatego otacza się przepychem, zbudował ogromny pałac, miał służących, śpiewaków i muzyków (izrael z rużyna). 

gdy przyjdzie mesjasz choroby i ubóstwo zostaną zniesione.

Waldemar Mierniczek