27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 28. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 5)

wojny z filistynami i inne wojny za czasów samuela i saula

 

za czasów sędziego helego filistyni pokonali żydów pod afek, zabili kapłanów chofniego i pinchasa, którzy przynieśli arkę przymierza na bitwę, zabrali arkę (1 księga samuela), którą później zwrócili żydom. zostali pokonali przez samuela pod eben-haezer. 

w okresie gdy samuel był sędzią, izraelici odnieśli wiele zwycięstw nad filistynami. lud izraela zebrał się w mispa dla odprawienia obrzędu pokutnego. filistyni dowiedzieli się o tym i wyruszyli do walki, ale ponieśli klęskę. na cześć zwycięstwa samuel postawił pomnik zwany eben-haezer. izraelici odzyskali część miast i ziem. w tym czasie zakończyły się także konflikty z amorytami. 

jahwe wezwał saula, aby wytępił amalekitów, oświadczył mu tą wolę przez samuela. żydzi mieli nie oszczędzać nikogo i zabić wszystkie zwierzęta. saul wybił wszystkich mieszkańców, ale oszczędził najcenniejsze zwierzęta i króla agaga. z powodu nieposłuszeństwa bóg postanowił pozbawić go tronu, co zostało przepowiedziane przez proroka samuela. samuel zabił agaga ćwiartując go na kawałki. 

kisz, syn abiela, ojciec saula, był odważnym wojownikiem. 

ammonici pod wodzą nachasza rozpoczęli oblężenie miasta jabesz w gileadzie. obrońcy wezwali na pomoc saula, który wygrał (wojna ammonicka). 

nachasz kazał wyłupić dzieciom izraelskim prawe oczy. do jabesz przybył z odsieczą saul, (papirus 4qsam). 

saul walczył z filistynami przez cały okres panowania. 

saul stworzył armię stałą, 3000 osób, straż przyboczną z najemników, później obowiązkową służbę pospolitego ruszenia złożoną z mężczyzn powyżej 20 lat. oddziały liczyły po 1000, 100, 50 i 10 żołnierzy i były uzbrojone w tarcze i włócznie, łuki, proce. 

pierwszą wojnę filistyńską rozpoczął jonatan, syn saula, który zaatakował filistynów w geba. filistyni założyli obóz w mikmas. saul uderzył na mikmas, bitwa przeniosła się do bet-awen i zakończyła się zwycięstwem izraelitów. 

do drugiej wojny filistyńskiej doszło w efes-dammin. poprzedził ją pojedynek goliata z dawidem, najmłodszym synem jessego. dawid zjawił się przypadkowo w armii żydowskiej saula przygotowującej się do wojny z filistynami i jako jedyny podjął wyzwanie goliata. gdy dawid odciął głowę goliatowi, izraelici zaatakowali filistynów i ścigali ich do gat. 

filistyn goliat z gat mierzył 6 łokci i 1 piędź (ok 3 m), był uzbrojony w ciężką włócznię z żelaznym grotem o masie 6,8 kg, brązowy zakrzywiony nóż, hełm z brązu, pancerz łuskowy ważący 57 kg, nagolenniki brązowe, tarczę, zginął zabity przez dawida kamieniem wyrzuconym z procy. 

lachmi, brat goliata, zginął z rąk elchanana podczas wojny filistyńsko-izraelskiej za czasów panowania dawida.

abner, dowódca wojsk saula, przedstawił saulowi dawida po jego zwycięstwie nad goliatem.

nagrodą za zabicie goliata miało być, między innymi, małżeństwo z królewską córką. saul wydał za dawida córkę mikal. pokonanie goliata dało dawidowi wielką popularność. saul obawiał się jego popularności, ale mimo tego mianował go wodzem nad 1000 żołnierzy w nadziei, że poniesie klęskę, i usiłował zabić zięcia. dawid ukrywał się w moabie lub na pustyni, kilka razy wkraczał do obozu saula i demonstracyjnie darował mu życie uzasadniając to świętością namaszczonej osoby. saul mścił się na osobach, które mu pomagały. później dawid służył u filistyńskiego króla akisza z gat, skąd został wygnany. 

trzecia wojna filistyńska rozpoczęła się rozbiciem przez filistynów obozu izraelitów pod szunem. saul zebrał wojska w gilboa. w przeddzień decydującego starcia odwiedził w endor kobietę wywołującą duchy, która wywołała ducha samuela, który przepowiedział saulowi, że następnego dna zginie w starciu z filistynami. polegli też trzej synowie saula. saul popełnił samobójstwo rzucając się na miecz. 

filistyni przegrali z dawidem pod baal-perasim i pod gibeonem. 

joram, król judy (w latach 848-841 pne) poniósł klęskę z filistynami i arabami. później wojny toczyły się ze zmiennym szczęściem. 

dopiero ezechiasz, król judy w latach 716-687 pne pokonał filistynów.

Waldemar Mierniczek