27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 9. 3. 1. kapłani (cz 1)

 

historia i ogólne zasady

 

bóg ustanowił kapłaństwo wśród synów lewiego. 

potomkowie lewiego nie dostali przydziału ziemi, w zamian za pierworodnych izraelitów zostali kapłanami, nie dostali ziemi do zamieszkania i żyli rozproszeni wśród innych plemion żydowskich, które wydzieliły dla nich 48 miast z pastwiskami do wypasania trzód. lewici zostali wybrani, aby służyć bogu w przybytku, a później w świątyni. dziedziczenie kapłaństwa jest patrylinearne. 

gerszon to najstarszy syn lewiego. jego synami byli libni i szimei, którzy wraz ze swoimi potomkami tworzyli jedną z trzech grup lewitów: gerszonitów. 

kehat, syn lewiego, jest protoplastą kehatytów, jednego z trzech rodów lewickich, ojcem amrama, jishara, chebrona i uzzjela. 

merari, syn lewiego, brat kehata i gerszona, ojciec machliego i musziego jest protoplastą rodu merarytów, który miał za zadanie troszczyć się o sprzęty znajdujące się w przybytku, a także o deski oraz słupy przybytku. 

lewici dzielili się na kohenów (kapłanów) - potomków aarona i pozostałych lewitów (nieaarońskich). 

od początku istnienia do czasów judaizmu rabinicznego (ii w) największe znaczenie religijne miał arcykapłan oraz kapłani. 

lewici otrzymywali dziesięcinę z płodów i bydła i część każdej ofiary. lewici nie będący kapłanami dziesiątą część otrzymanej darowizny przekazywali kapłanom, zajmowali się pilnowaniem i sprzątaniem świątyni, przygotowywaniem liturgii (muzyka instrumentalna i śpiew) i innymi pracami zleconymi przez kapłanów. dawid podzielił ich na 24 oddziały, które kolejno pełniły służbę w świątyni. dawid przeznaczył niektórych lewitów do służby urzędniczej i sędziowskiej. pozostawali w służbie od 25 do 50 roku życia, nie mieli prawa zbliżać się do ołtarza. 

miszna-zeraim-terumot zawiera zasady pobierania i składania dziesięcin przeznaczonych dla kapłanów i lewitów. 

miszna-zeraim-maaserot dotyczy dziesięciny składanej przez lewitów. 

miszna-zeraim-challa traktuje o pierwocinach z ciasta i sposobach wydzielania jego części dla kapłanów. 

miszna-nezikin-horajot reguluje postępowanie w sprawach, w których sanhedryn lub arcykapłani podjęli błędną decyzję. 

królów (np saul), kapłanów-lewitów (np aaron) i proroków (np elizeusz) namaszczano olejem. 

najwyższy kapłan może poślubić jedynie dziewicę z jego rodu. 

kapłani powinni żenić się z dziewicami lub wdowami po kapłanach pochodzącymi z izraela (księga ezechiela). 

kapłaństwo kobiet było zakazane. kobiety z rodu aaronitów nie mogły pełnić funkcji liturgicznych, tylko pomocnicze. 

do najświętszego miejsca w świątyni sancta sanctorum mógł wchodzić tylko kapłan w jom kippur. 

w czasach drugiej świątyni jerozolimskiej kapłani (koheni) zapewniali psalmodie, pomagali w opiece nad sanktuarium, służyli jako strażnicy i odźwierni, koordynowali dostawy, pomagali w administracji finansowej. przełożonym świątyni był arcykapłan, personel stanowili kapłani i lewici. służby odbywano według podziału na zmiany. 

owoc granatu to symbol kapłaństwa.

Waldemar Mierniczek