27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 9. 3. 1. kapłani (cz 7)

samarytanie

 

kohen ha-gadol to wielki kapłan samarytan. 

manasses był pierwszym arcykapłanem świątyni samarytan w gerazim, syn żydowskiego arcykapłana jojady lub syn żydowskiego arcykapłana jaddui (józef flawiusz). 

samarytanom przewodzi dziedziczny kapłan z linii aarona (żydzi twierdzą, że z domu sadoka wypędzonego z jerozolimy przez ezdrasza) rezydujący w gerazim. kapłan na gerazim odprawia ceremonie z okazji świąt. 

linie kapłańskie żydowska i samarytańska oddzieliły się od siebie na początku x w pne, linia samarytańska jest główna. 

od 1624 obowiązuje zasada starszeństwa przy obsadzania stanowiska kapłana, oprócz kapłana na gerazim jest kilku pomniejszych kapłanów. 

kapłani samarytańscy: 

- 1613-1624 - shelemiah ben pinhas (z rodu eleazara), 

- 1624-1650 - tsedaka ben tabia ha'abta'ai (z rodu itamara, wszyscy następni kapłani z tego rodu), 

- 1650-1694 - yitzhaq bez tsedaka, 

- 1694-1732 - abraham ben yitzhaq, 

- 1732-1752 - tabia ben yiszhaq ben avraham, 

- 1753-1787 - levi ben avraham, 

- 1787-1855 - shalma ben tabia, 

- 1855-1874 - amram ben shalma, 

- 1874-1916 - yaacov bez aaharon ben shalma, 

- 1916-1932 - yitzhaq ben amram ben shalma ben tabia, 

- 1933-1943 - matzliah ben phinhas ben yitzhaq ben shalma, 

- 1943-1961 - abrisha ben phinhas ben yitzhaq ben shalma, 

- 1961-1980 - amran ben yitzhaq ben amran ben shalma, 

- 1980-1982 - asher ben matzliach ben phinhas, 

- 1982-1984 - phinhas ben matzliah ben pinhas, 

- 1984-1987 - yaacov ben ezzi ben yaccov ben asharon, 

- 1987-1998 - yosseph ben ab-hisda ben yaccov ben aaharon, 

- 1998-2001 - levi ben abisha ben phinhas ben yitzhaq, który podał się do dymisji, 

- 2001-2004 - shalom ben amram ben yitzhaq (saum is'haq al-samiri), deputowanego autonomii palestyńskiej, 

- 2004-2010 eleazar ben tsedaka, 

- 2010-2013 aharon ben ab-chisda ben taacob (132 od czasów aarona), 

- od 2013 - aabed-el ben asher.

 

ringatu

 

tohunga to kapłan, który odprawia nabożeństwa, udziela ślubów i pogrzebów. 

poutikanga zarządza kościołem.

 

kapłani innych religii

 

melchizedek był kapłanem el-eljona. wyniósł chleb i wino na powitanie abrama (abrahama), który przybył po wygranej bitwie. 

potifera to egipski kapłan z on, jego córka asenat została wydana za mąż za józefa (księga rodzaju). tradycja rabinistyczna uczyniła z niego przybranego ojca asenat, która była córką diny zgwałconej przez sychema. 

kapłan madianicki jetro miał siedem córek, ponieważ mojżesz ochronił jego córki przed pasterzami, poprosił mojżesza, aby z nim zamieszkał i dał mu za żonę swoją córkę seforę (księga wyjścia).

Waldemar Mierniczek