27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 9. 3. 0. organizacje religijne (cz 2)

inne organizacje żydowskie

 

- chewra kadisza - charytatywne bractwo pogrzebowe działające we wszystkich gminach żydowskich, sprawujące wraz z rabinem nadzór nad cmentarzem i dbające, by każdy żyd miał należyty pogrzeb, pierwsze chewra kadisza powstały w xviii w (nazwa jak zaklęcie z harry pottera), 

- ostatnia posługa (chesed szel emes) - organizacje dobroczynne zajmujące się grzebaniem zmarłych działające przed i wojną światową i w okresie międzywojennym, 

- szomrej szabas - ortodoksyjne stowarzyszenia religijne zajmujące się zwalczaniem nieprzestrzegania zakazu pracy w szabat, najsroższą karą jest obłożenie klątwą (cheremem), 

- bene akiwa - żydowska młodzieżowa organizacja religijna syjonistyczna, od 1929, działa w 37 państwach, zrzesza 125.000 członków, jej hasło to "tora i praca", jej pierwsza jesziwa została założona w 1939 w kefar ha-ro'e, jest powiązana z religijnym ruchem kibuców (ha-kibbuc ha dati) i narodową partią religijną, 

- mizrachi - organizacja syjonistyczno-ortodoksyjna założona w 1902 w wilnie, głosiła konieczność budowy państwa żydowskiego w palestynie na gruncie religijnym, dzisiaj w izraelu i stanach zjednoczonych, 

- ha-poel ha-mizrachi - partia syjonizmu religijnego istniejąca od pierwszej dekady do lat pięćdziesiątych xx wieku, w 1956 zjednoczyła się z mizrachi i powstała narodowa partia religijna, 

- agudat israel - od 1912 w wielu krajach w tym w polsce, ultraortodoksyjna, wystawiała kandydatów do wyborów w sejmie i senacie (np posłowie meir szapiro, lejb mincberg, josef nechemia kornitzer, aaron lewin), po wybuchu ii wojny światowej wezwała do obrony polski, brała udział w pracach judenratów i w konspiracji, po wojnie w stanach zjednoczonych, prowadzi synagogi, szkoły, placówki dobroczynne, w izraelu do 1948 antysyjonistyczna, po 1948 popiera państwo izrael w zamian za uzwględnienie w prawie państwowym postanowień halachy (np szabat, koszerność, brak świeckich ślubów), w 1992 połączyła się z degel ha-tora (sztandar tory) w ugrupowanie jahadut ha-tora (zjednoczony judaizm tory), 

- po'alej agudat jisra'el - ortodoksyjna partia robotnicza założona w ii rzeczypospolitej, później działająca w palestynie i izraelu, od 1922 jako afiliowana przy agudat israel, stawiała sobie za zadanie poprawę sytuacji żydowskich pracowników poprzez urzeczywistnienie nakazów społecznych zawartych w torze, od 1928 do 1936 wydawała pismo "der jidiszer arbeter", potem "der jidiszer arbeter-sztyme", 

- b'nai b'rith - loża masońska, istnie od 1843, liczy ok 500.000 członków, "organizacja angażuje się w opiekę społeczną, wspieranie działalności szpitali, pomaganie ofiarom klęsk żywiołowych, utrzymywanie domów starców dla osób o niskich dochodach oraz przyznaje stypendia dla żydowskich studentów, dodatkowo promuje prawa do istnienia państwa żydowskiego i sprzeciwia się antysemityzmowi", "utworzyła w 1913 stowarzyszenie anti-defamation league (adl) zwalczające wszelkie objawy antysemityzmu w stanach zjednoczonych", wzywa do przestrzegania tradycyjnych wartości judaizmu. (informacje o b’nai b’rith w cudzysłowie, ponieważ nie będę firmował tych kłamstw, obie organizacje zajmują się fałszowaniem historii, w celu wydojenia lub zamiany polski na polin, a kiedy ten bastion padnie, zabiorą się za dojenie pozostałych państw świata).

Waldemar Mierniczek