27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 9. 3. 8. nauczyciele, przewodnicy duchowi, przywódcy religijni, rabini, maharat, rebe, cadycy, hazzani, hachani, chazani, chazanit, tannaici, magidzi, pastorzy (cz 6)

osoby (cz 4)

meir eisenstadt (1670-1744) - rabin szydłowca i eisenstadt, kierował jesziwą w wormacji, autor responsów talmudycznych, autorytet halachy, znany w polsce, czechach, niemczech i na węgrzech, konsultowali się z nim rabini z turcji i włoch. 

aron eisenstein (1902-1945) - rabin w cieszynie i polowy wojska polskiego, syjonista rewizjonistyczny, członek betaru, pozytywnie oceniał piłsudskiego jako pozytywnego przedstawiciela nacjonalizmu nie skierowanego przeciw innym narodom. 

ismar elbogen (1874-1943) - rabin, historyk wykładowca w collegio rabbinico italiano we florencji, żydowskim instytucie religii w nowym jorku, żydowskim seminarium teologicznym w nowym jorku, hebrew union college w stanach zjednoczonych, rektor lehramstalt fur die wissenschaft des judentums w berlinie. 

eleazar ben arach (i w) - tannaita trzeciej generacji. 

eleazar ben azariah (i w) - tannaita czwartej generacji. 

eleazar ben cadok - tannaita trzeciej generacji. 

eleazar z modin - tannaita czwartej generacji. 

eleazar z wormacji był jednym przywódców chasydów niemieckich. 

eli ben dahan (ur 1954) - rabin, polityk partii prawicowych, wielokrotny poseł i członek rządów. 

borys eliaszewicz (1881-1971) - kształcił się w karaimskiej szkole duchownej im aleksandra ii w eupatorii, 1907-1914 hazzan w symferopolu, później starszy hazzan kienesy w eupatorii, założył chór chłopięcy karaimski, 1919-1924 pełniący obowiązki hazzana krymu i odessy, 1946-1958 hazzan kienesy w eupatorii. 

cwi elimelech z dynowa (1783-1841) - założyciel dynastii cadyków z dynowa, walczył z haskalą, zgomadził tysiąc wyznawców, napisał "bnej issaschar" i "igra de-kala". 

elimelech z leżajska (1717-1787) - rabin i cadyk. 

elischa ben abuja - tannaita czwartej generacji. 

yeshohia ellis (ur 1977) - rabin w katowicach, naczelny rabin górnego śląska, szojchet. 

kalonimus kalman epstein (1754-1823) - drugi cadyk krakowa, znany z ekstatycznych modlitw, napisał "maor we-szemesz" - komentarz do tory. 

szymon federbusch (1892-1969) - naczelny rabin finlandii, poseł na sejm polski i kadencji, działał w ruchu mizrachi. 

wolf feilchenfeld (1827-1913) - rabin w dusseldorfie, nadrabin w poznaniu, założył seminaria rabinistyczne w tych miastach i nową synagogę w poznaniu, pisał publikacje i komentarze do mozaizmu. 

moshe feinstein (1895-1986) - rosz jesziwa, rabin, posek, największy halachiczny autorytet drugiej połowy xx w w ameryce. 

mosze ze'ew feldman (1930-1997) - rabin, kierował kilkoma jesziwami, był związany z partią agudat israel, w latach 1988-1992 jej przewodniczący, uczestnik rządów izraela, bardzo popularny polityk. 

chaim uriel finkler - ostatni cadyk z dynastii radoszyc, zginął w getcie litzmannstadt zarządzanym przez niemców i chaima rumkowskiego. 

abraham firkowicz (1786-1874) - nauczyciel religii, od 1818 młodszy hazzan, pielgrzymował do ziemi świętej, otrzymał tytuł hadżi (pilelgrzym), odnalazł starożytne rękopisy hebrajskie w kienesie w jerozolimie, później odnajdywał rękopisy na bliskim wschodzie i na krymie, wydał zbiór inskrypcji z nagrobków karaimskich w czufut-kate, utworzył karaimski zarząd duchowny w trokach. 

bogusław firkowicz (1865-1915) - nauczyciel religii w szkole karaimskiej w trokach, hazzan, w latach 1910-1915 pełniący obowiązki hachana karaimów polskich. 

nisan firkowicz - hazzan kieniesy w trokach (karaimi). 

szymon firkowicz (1897-1982) - kierownik szkoły karaimskiej w trokach, 1920-1922 hazzan, 1922-1928 - pełniący obowiązki hazzana, od 1929 ułłu hazzan. 

mojżesz fiszel (1480-1541) - lekarz, rabin tzw polskiej gminy żydowskiej, rabin generalny w małopolsce i na rusi, otrzymał od króla władzę sprawowania sądów za wykroczenia związane z religią, oskarżony o współudział w morderstwie rytualnym, został spalony na stosie. 

jakub frank (1726-1791) - rabin i cadyk sabatarianistyczny. 

zacharias frankel (1801-1875) - rabin, uczony, umiarkowany reformator, dyrektor żydowskiego seminarium teologicznego we wrocławiu.

mosze arje freund (1904-1996) - szósty rabin przewodniczący ha-eda ha-charedit. 

moishe aryeh friedman (ur 1972) - rabin, antysyjonista, zwolennik likwidacji izraela, uczestnik konferencj w teheranie 11 xii 2001, gdzie nazwał holocaust "udaną fikcją", 11 iii 2007 pobity w niemieckim obozie zagłady auschwitz-birkenau przez żydów z młodzieżowej organizacji zaka, ma zakaz wpuszczania do ortodoksyjnych synagog w europie i nowym jorku, jego dzieci zostały wyrzucone ze szkół żydowskich. 

mosze gafni (ur 1952) - rabin, poseł z list sztandaru tory i zjednoczonego judaizmu tory.

Waldemar Mierniczek