27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu
27. 9. 3. 8. nauczyciele, przewodnicy duchowi, przywódcy religijni, rabini, maharat, rebe, cadycy, hazzani, hachani, chazani, chazanit, tannaici, magidzi, pastorzy (cz 9)
osoby (cz 7)
jicchak kaduri (1900-2006) - rabin ortodoksyjny, od 1960 w jesziwach, znawca tory.
kalman kahana (1910-1991) - rabin judaizmu reformowanego w nowym jorku, wieloletni polityk, poseł z list partii religijnych i członek rządu izraela.
dawid kahane (1903-1998) - rabin w tykocinie i lwowie, działacz partii mizrachi we lwowie, podczas ii wojny światowej "powołany" (?) w skład lwowskiego judenratu, w 1943 uciekł z obozu janowskiego we lwowie zorganizowanego przez niemców, ukrywał się w pałacu metropolity greckokatolickiego andrzeja szeptyckiego i klasztorze studytów we lwowie, tłumaczył torę na ukraiński, od 1944 naczelny rabin ludowego wojska polskiego, doszedł do rangi podpułkownika, od 1949 w izraelu jako naczelny rabin sił powietrznych, potem naczelny rabin argentyny, pisał wspomnienia.
me'ir kahane (1932-1990) - rabin, założyciel jewish defense league, która przeprowadzała zamachy bombowe, poseł partii kach, zamordowany w zamachu w nowym jorku.
israel icchak kalisz (1779-1848) -pierwszy cadyk dynastii warka, wraz z icchakiem meirem alterem (1798-1866) walczył z ukazami władz rosyjskich zakazującymi żydom noszenia tradycyjnych strojów w królestwie kongresowym.
mordechaj menachem mendel kalisz (1819-1868) - drugi cadyk warki, słynął z milczenia, podkreślał potrzebę wyrozumiałości wobec bliźnich (ahawas isroel), nauczał, że człowiek ma trzy własciwości: 1 wyprostowaną postawę, 2 milczący płacz, 3 taniec bez ruchu.
cwi hirsz kaliszer (1795 -1874) - rabin w toruniu, przeciwstawiał się haskali, twierdził, że żydzi tak jak polacy, włosi i węgrzy, powinni walczyć o niepodległość, dotychczasowa bezczynność jest wstydem, niezbędne jest wsparcie od bogatych żydów dla żydów na ziemi izraela, napisał o tym list do amschela mayera rotschilda o pomoc w zakupie ziemi w palestynie, jego syn wolf ze’ew kaliszer (1839-1892) wydzierżawił od sułtana tureckiego ziemię na wschód od jafy i założył szkołę rolniczą mikwe jisra'el.
robert kalter (1874-1926) - niemiecki rabin poczdamu i gdańska, w czasie i wojny światowej rabin polowy, w 1921 poświęcił tablicę upamiętniającą 56 żydów poległych w czasie i wojny światowej za niemcy, zawisła w wielkiej synagodze, wolnomularz.
armand kaminka (1866-1950), rabin frankfurtu nad odrą, pragi, osijeku, autor książek judaistycznych i tłumaczeń autorów klasycznych greckich i rzymskich.
chaim kaniewski (ur 1928) - litwacki rabin charedi i posek, stroni od polityki, wydał w 2008 opinię na temat zwolnienia araba pracującego w jesziwie: "żyd nie powinien zatrudniać arabów, a zwłaszcza nie w jesziwie", wydał wiele książek halachicznych.
jakow izrael kaniewski (1899-1985) - ultraortodoksyjny rabin, talmudysta, autor wielu publikacji, posek, wcielony do armii czerwonej przestrzegał micwot, nosił letni mundur zimą, aby uniknąć szatnezu (mieszania tkanin), za przestrzeganie szabatu ukarany "ścieżką zdrowia" (praszczęta).
ben kapara - półtannaita.
józef karo (1488-1575) - rabin, posek (podejmujący decyzje w sprawach, w których opinie halachiczne autorytetów religijnych były rozbieżne), znawca halachy.
aron katyk (1883-1942) - pierwszy hazzan z wyższym wykształceniem teologicznym, zwierzchnik wspólnoty karaimskiej w moskwie w latach 1922-1928, uczył się w szkole duchownej karaimów im aleksandra ii, starszy hazzan w teodozji, od 1916 pracował w aleksandryjskim seminarum w eupatorii, młodszy hazan w eupatorii.
aaron j katz (ur 1956) - naczelny rabin szwecji, rabin pomocniczy beit warszawa, gej, opuścił żonę i pięcioro dzieci i wyszedł za mąż w 2007 w kaliforni.
josef mojsiejewicz kefeli (1846-1927) - hazzan w nikołajewie i odessie ok 1914, wyemigrował do francji. w 1914 gabajem (skarbnikiem) w odessie był mark kazas, a szamaszem (zastępcą i pełnomocnikiem hazzana) efraim jakowlewicz kefeli (karaimi).
chil kestenberg (1887-1942) - rabin radomia, po i wojnie światowej agitator wśród żydów na rzecz poparcia polski, wsparł powstanie wielkopolskie, walki o lwów i walki przeciw bolszewikom, zwalczał syjonistów i socjalistów, popierał bezpartyjny blok współpracy z rządem (bbwr), w 1936 wycofał się z życia politycznego, "18 sierpnia 1942 r., w czasie likwidacji tzw dużego getta, został wypędzony na ulicę, tam stanął w obronie żydowskiego dziecka, nad którym znęcał się niemiec, został zastrzelony na miejscu", mowa o getcie w radomiu założonym przez niemców.
leon klenicki (1930-2009) - rabin, prekursor judaizmu reformwanego w argentynie, organizował spotkania dialogowe żydów i katolików, działał w adl, był łącznikiem adl z watykanem, "przyjął z zadowoleniem wezwanie papieża jana pawła ii do tych chrześcijan, którzy nie zrobili nic, by powstrzymać holocaust", "wspólnie z biskupem eugene j fisherem opracował zbiór przemówień jana pawła ii na temat relacji kościoła katolickiego z judaizmem, wraz z nim, na prośbę konferencji episkopatu usa, przygotował projekt liturgii kościoła związanej z oddaniem czci i modłami za ofiary holocaustu", kawaler orderu św grzegorza wielkiego.
jaakow ben jehuda ha-lewi kopelman (zm 19 vi 1541), prowadził w lublinie szkołę talmudyczną.
mojżesz kordowero (1522-1570) - rabin, przełożony jesziwy portugalskich żydów w safedzie.
małgorzata kordowicz
- pierwsza rabinka w polsce, od
2016, obecnie w warszawskiej gminie wyznaniowej żydowskiej, nauczycielka hebrajskiego,
napisała "stafenu/nasz język"
i polsko-hebrajski modlitewnik dla dzieci, pierwszy modlitewnik wydany w polsce
po ii wojnie światowej.
Waldemar Mierniczek
Komentarze
Prześlij komentarz