27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 9. 7. 2. zamieszki na tle religijnym (cz 9)

prześladowania żydów (cz 7)

pogromy w latach 1881-1884 były spowodowane kryzysem, głodem, bezrobociem i zabójstwem cara aleksandra ii romanowa. zabójcami byli ateiści (wg wikipedii bronisław piłsudski był ateistą), polacy, rosjanie i żydówka hesia helfman (wg wikipedii aleksander uljanow nie był żydem). pogromy w strefie osiedlenia trwały do 1883. ogółem podczas pogromów inspirowanych przez ochranę naliczono kilkadziesiąt ofiar śmiertelnych, w tym również chrześcijan. w latach 1881-1884 zarejestrowano 250 pogromów i ekscesów antyżydowskich w imperium rosyjskim. skutek pogromów to utrata poczucia bezpieczeństwa przez żydów, rozwój syjonizmu. 

1881 - pogrom żydów w warszawie inspirowany przez carską ochranę. w boże narodzenie w kościele św krzyża ktoś krzyknął "gore", w panice śmiertelnie stratowano 20 osób. następnie puszczono pogłoskę, że to żyd kieszonkowiec krzyknął przyłapany na kradzieży. w wyniku rozruchów były dwie ofiary śmiertelne, 24 rannych, 10.000 żydów poszkodowanych materialnie (to nie pogrom to powstanie). dla poszkodowanych zebrano 114.000 rubli (min helena modrzejeska, jan bloch). ludwik natanson zorganizował warsztaty dla rzemieślników. 

pogrom w 1881 w jelizawietgradzie miał miejsce w czasie świąt prawosławnej wielkanocy, nastąpiło plądrowanie sklepów, karczem, synagogi. tłum został powstrzymany przez żołnierzy. 

w kijowie w 1881 morderstwa i gwałty na żydach. 

w 1882 wprowadzono w strefie osiedlenia prawa majowe zabraniające osiedlania się żydom w miasteczkach i wsiach poniżej 1000 osób. inna wersja: nowe prawo zakazywało żydom osiedlania się poza miastami i na przedmieściach i prowadzenia działalności gospodarczej w niedziele. 

w 1882 bijatyka między chrześcijanami i żydami na rynku przycerkiewnym, od 4 do 12 trupów, gwałty, zniszczenie mienia żydowskiego, car aleksander iii romanow obarczył odpowiedzialnością za pogromy rewolucjonistów i żydów. 

poważne pogromy żydów wydarzyły się w 1883 w jekaterynosławiu, krzywym rogu, rostowie nad donem. 

w 1884 pogrom żydowski w niżnym nowogrodzie. 

1886 - fala emigracyjna żydów z kijowa przybywa do polski. 

1891 - fala emigracyjna żydów do polski, na skutek wypędzenie żydów z sankt petersburga i moskwy (przecież ich w moskie nie było). 

1903-1906 - pogromy żydów w imperium rosyjskim w 64 miastach i 626 miasteczkach i wsiach. rząd rosyjski dał przyzwolenie gazetom na antyżydowską nagonkę w związku z walką polityczną między rewolucjonistami i reakcjonistami (reakcjoniści to chyba w tym przypadku legalna władza). skutek: emigracja, rozwój ruchu bundowskiego i komunistycznego oraz syjonizmu. 

w 1904 pojawiły się oskarżenia żydów o sprzyjanie japonii w wojnie japońsko-rosyjskiej, pogromy w benderach, ostrowcu świętokrzyskim (sprzyjanie japonii w wojnie z rosją jako powód pogromu żydów w polskim mieście to ewidentny bulszit, polacy klaskaliby w dłonie i popierali żydów), grodnie, kownie, kijowie, witebsku, smoleńsku, na wołyniu, w besarabi, samarze. 

1904 - w smile chrześcijanka oskarżyła żydowskiego kupca o molestowanie (oskarżenie było zapewne równie fałszywe jak oskarżanie muzułmanów o molestowanie niemek podczas pamiętnego sylwestra w kolonii), 100 spalonych domów (w tym dwie szkoły i synagoga). 

1905 - „protokoły mędrców syjonu”, fałszywka napisana przez bezpiekę (matwieja gołowinskiego), zrzucająca na żydów odpowiedzialność za niepowodzenia rosji. 

żydokomuna to pojęcie, które powstało w rosji, na podstawie „protokołów mędrców syjonu”, popularne także w stanach zjednoczonych, niemczech, polsce, zwłaszcza w czasie wojny polsko-bolszewickiej i w czasie prześladowań polskich patriotów przez żydowskie mbp po ii wojnie światowej. 

w 1905 - pogromy żydów w teodozji, melitopolu, żytomierzu, 29 zabitych, 150 rannych. 

w 1905 w odessie w czasie pogromu żydów naliczono 500-2500 zabitych, do kilku tysięcy rannych, 1600 splądrowanych domów. 

w 1905 w kijowie rozpuszczono pogłoskę o zbezczeszczeniu portretu cara, w wyniku pogromu żydów naliczono do 100 zabitych i co najmniej 300 rannych. 

w 1905 w jekaterynosławiu policja stłumiła strajk pracowniczy. z tego powodu (?) dokonano pogromu żydów, było 67 ofiar żydów i 30 nieżydów, 125 rannych. 

1906 - pogrom żydów w białymstoku inspirowany przez ochranę. przez miasto przechodziły dwie procesje: katolicka i prawosławna. wybuchła bomba, która zabiła jedną osobę w pochodzie katolickim. władze ogłosiły, że otworzono ogień do pochodu prawosławnego i oskarżyły żydów. oddziały armii carskiej otworzyły ogień do żydów, zginęło 82 żydów i 6 nieżydów. 

w 1909 zniesiono zakaz budowy synagog w hiszpanii. 

w latach 1917-1921 rosjanie i ukraińcy z różnych armii dokonali 1236 pogromów żydów, co kosztowało życie 60.000-200.000 ofiar. 1921 - część żydów uciekła z bolszewikami. 

karaimska kienesa w łucku została zniszczona przez wojska austriackie podczas i wojny światowej (gdańskie świeczniki, kryształowe żyrandole, tkaniny, rzeźbione kolumny). kienesa została odrestaurowana w latach 1924-1926 przez polskę, zamknięta przez zsrr, które wykorzystywało kienesę jako magazyn. spłonęła w 1972. 

podczas i wojny światowej i w czasach wojen bolszewickich w armii rosyjskiej przekonywano, że żydzi podważają władzę cara, nie uznają boga w jezusie z nazaretu (to prawda), powodują niedobory żywności, inflację cen, brak broni, sprzyjają przeciwnikom, szpiegują, dezerterują. 

pierwsze pogromy w 1917 miały miejsce w 60 miastach w tym w benderach, tyraspolu, charkowie, kijowie, witebsku, czernihowie, głuchowie, jednocześnie trwało "wyniesienie żydowskich komunistów na eksponowane stanowiska władzy sowieckiej". 

po i wojnie światowej krymczacy byli wysiedlani za granicę i do żydowskiego obwodu autonomicznego na syberii.

Waldemar Mierniczek