27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 9. 7. 2. zamieszki na tle religijnym (cz 13)

prześladowania żydów (cz 11)

na przełomie 1939/1940 niemcy utworzyli getto w tuliszkowie. w 1941 żydów przeniesiono do getta w czachulcu, a stamtąd do niemieckiego obozu zagłady w chełmnie nad nerem. 

getto warszawskie zostało założone przez niemców i działało w latach 1940-1943, największe w europie, ok 450.000 ofiar, 75% wywieziono do treblinki i zamordowano, ok 92 tys zmarło głównie z powodu głodu i chorób. niemcy przemieszczali do getta żydów z warszawy, mazowsza, niemiec. panowało w nim zagęszczenie, ciężkie warunki materialne, brak żywności, szmugiel, kanibalizm. 

litzmannstadt ghetto zostało założone przez niemców w łodzi. działało od 1940 do 1944. przez getto przeszło 0k 160.000 osób. szef judenratu chaim rumkowski zgodził się wywieźć do niemieckiego obozu zagłady w chełmnie nad nerem osoby chore, dzieci, starszków. w getcie zmarło ok 44.000 osób, resztę wywieziono do niemieckich obozów zagłady w chełmnie nad nerem i auschwitz. 

auschwitz-birkenau, obóz koncentracyjny i zagłady, istniał w latach 1940-1945, pierwotnie był obozem dla polaków, później (zwłaszcza birkenau) obozem zagłady dla żydów. niemcy i austriacy zabili w nim 1,1 mln żydów, "a także" 140.000-150.000 polaków, 23.000 romów, 12.000 jeńców radzieckich i osoby innych narodowości. w obozie niemcy prowadzili zbrodnicze eksperymenty medyczne na więźniach, zabijali ich przy pomocy cyklonu b. 

auschwitz ii powstał jako obóz zagłady w 1941, i został przeznaczony dla ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. 

w auschwitz iii - monowitz więźniowie wykonywali niewolniczą pracę dla niemieckiego koncernu ig farben. 

„wieczny żyd” to niemiecki film propagandowy z 1940, w reżyserii fritza hipplera, nawiązujący do żyda wiecznego tułacza, przestawiający żydów jako szczury wychodzące z kanałów, szkodników przynoszących chorobę i korupcję, część ujęć pochodzi z getta litzmanstadt, także krytyka żydowskich zwyczajów rytualnych, np zabijania zwierząt (obecnie żydowskie komiksy pokazujące polskich antysemitów jako świnie i film wojciecha smażowskiego „wesele” ukazujący polaków jako pijaków mordujących żydów i spółkujących z knurami). 

„żyd suss” to niemiecki film z 1940, w reżyserii veita harlana, na podstawie noweli wilhelma hauffa z 1827 i powieści liona feuchtwangera z 1925. żydzi są brzydcy, mają dewiacje, przestępcze skłonności, są chciwi, skąpi, mściwi. niemcy są uczciwi, kierują się szlachetnymi pobudkami, jeżeli popełniają złe uczynki to pod wpływem żydów. 

podczas ii wojny światowej krymczacy byli eksterminowani przez niemców jako żydzi. 

po wejściu niemiec do luksemburga w 1940, część żydów uciekła do belgii i holandii. 

masakry w tykocinie, radziłowie, jedwabnem, łomży, rutkach, wiznie, piątnicy, zambrowie, wąsoszu w 1941 po wejściu niemiec do zsrr, były dokonane przez einsatzkommando schapera. w każdej miejscowości zabijano od kilkuset do 2000 ofiar. wersja, że to polskie zbrodnie, to wymysł grossa powtarzany przez płatnych wypierdów przedsiębiorstwa holocaust. 

rząd antonescu w rumunii wywołał zamieszki antyżydowskie zakończone pogromem w bukareszcie w 1941, było kilka tysięcy rannych, zniszczono 25 synagog, dzielnica żydowska została spalona. pogrom w jassach pociągnął za sobą 14.000-45.000 ofiar. podczas akcji eksterminacyjnej w besarabii i na bukowinie zginęło 160.000 osób. 185.000 żydów wysłano do obozów pracy. 

w i 1942 odbyła się konferencja w wansee z udziałem niemieckich urzędników wysokiej rangi pod przewodnictwem reinharda heydricha upoważnionego przez hermanna goringa, podczas której niemcy zaplanowali wymordowanie wszystkich żydów w europie konkretyzując decyzję o "ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej” (endlosung der judenfrage). 

holocaust, zorganizowany przez niemców (nsdap, gestapo, ss, wehrmacht) w latach 1941-1945 kosztował życie 6 mln żydów, w tym 3 mln żydów polskich, 0,9 mln żydów z ukrainy. mordowaniem zajmowało się około 200 tys. niemców i austriaków i około 200.000 przedstawicieli innych narodowości (w tym: ukraińców, łotyszy, litwinów, estończyków, białorusinów, węgrów, rumunów, słowaków, czechów, chorwatów, słoweńców, francuzów, holendrów, belgów, a także żydów (policja żydowska, żydowskie ss). 

holocaust wziął nazwę od nazwy ofiary całopalnej (holo-kautoo). 

homo sacer to według prawa rzymskiego osoba społecznie wykluczona ze społeczności, która może być zabita przez każdego. do tej koncepcji nawiązała hannah arendt opisując holocaust. 

judenfrei to miejsca oznaczane przez niemców jako wolne od żydów, także obszary, miasta (np bydgoszcz, luksemburg, belgrad, wiedeń, berlin, tarnów) i państwa (np estonia). 

obozy zagłady zostały zorganizowane przez niemcy i służyły do ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej i romskiej tzn do mordowaniu więźniów wkrótce po przybyciu do obozów: auschwitz-birkenau w birkenau (brzezince), kulmhof w chełmnie nad nerem, bełżec, sobibór, treblinka, częściowo majdanek, bywa tu także zaliczany mały trościeniec (obecnie na białorusi) i chorwacki jasenovac. 

niemiecki obóz zagłady w bełżcu - miejsce zamordowania ok 450 tys żydów polskich, austriackich, czeskich, niemieckich, słowackich i węgierskich. eksterminacją zajmowali się niemcy i austriacy przy pomocy ukraińskich wachmanów z niemieckiego obozu szkoleniowego w trawnikach, początkowo przy użyciu gazów spalinowych, później przy pomocy cyklonu b. 

niemiecki obóz zagłady w chełmnie nad nerem (kulmhof), działał w latach 1941-1944, byli w nim eksterminowani żydzi z "kraju warty" i łódzkiego getta, przy pomocy gazu spalinowego, zginęło 150.000-250.000 żydów, także romowie, księża, dzieci z zamojszczyzny i lidic. 

niemiecki obóz zagłady w sobiborze, działał w latach 1942-1943, zamordowano tam żydów z lubelskiego, pozostałych obszarów polski, mniejsze ilości żydów z austrii, czech, moraw, francji, holandii, niemiec, słowacji, zsrr, przy pomocy gazów spalinowych, w komorach gazowych. zginęło 130.000-300.000 ofiar. zbrodni dokonywali niemcy i szkoleni w trawnikach byli sowieci, głównie ukraińcy. 

niemiecki obóz zagłady w treblince, działał w latach 1942-1943, byli do niego kierowani żydzi z gett w polsce (organizowanych przez niemców), w tym z getta warszawskiego, ponadto żydzi austriaccy, czescy, greccy, jugosłowiańscy, niemieccy i słowianie. ofiary były zabijane w komorach gazowych przy użyciu gazów spalinowych. niemcy i austriacy zamordowali do 800.000 osób. wspierali się kolaborantami szkolonymi w obozie w trawnikach, w większości narodowości ukraińskiej.

Waldemar Mierniczek