27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

27. 9. 7. 2. zamieszki na tle religijnym (cz 3)

prześladowania żydów (cz 1)

 

izebel, żona achaba, wsparła proroków baala i aszery podczas głodu w samarii, ołtarze poświęcone jahwe zostały zburzone i zbezczeszczone, prorocy jahwe byli zabijani, zostało tylko 100 ocalonych. izebel kazała zabić proroka eliasza, więc uciekł na pustynię. 

za antiocha iv epifanesa żydzi zostali przymuszeni do chodzenia w bluszczowych wieńcach na cześć bachusa (2 księga machabejska). 

żydom (chrześcijanom też) zarzucono onolatrię, oddawanie czci osłu. apion gramatyk (30/20 pne - 45/49): w świątyni jerozolimskiej żydzi trzymają wyobrażenie oślej głowy. przewodniczył delegacji greków oskarżających żydów przed obliczem kaliguli o nieoddawanie czci bogom. przeciw niemu występował józef flawiusz, który napisał traktat apologetyczny "przeciw apionowi". 

tacyt: po wyjściu z egiptu izraelici nie mieli wody na pustyni, wyratowało ich stado dzikich osłów, które naprowadziło ich na źródło, od tej pory czczą osłów. 

odnotowano ataki na wyznawców judaizmu w aleksandrii i innych miastach w 38, pochłonęły tysiące ofiar. 

ok 49 cesarz klaudiusz wydał dekret wypędzający wszystkich żydów z rzymu (nowy testament). 

plotyna (przed 70-122/123), cesarzowa rzymu, żona trajana, słynąca ze skromności i życzliwości, upowszechniała tolerancję wobec żydów. 

w 167 melito, biskup sardes, oskarżył żydów o bogobójstwo. 

septymiusz sewer, cesarz rzymski, wydał w 202 rozporządzenie zakazujące przyjmowania judaizmu. 

decjusz wydał edykt w 250 prześladujący chrześcijan, wszyscy musieli złożyć ofiarę jowiszowi pod karą śmierci, w obecności sędziego i świadków, na dowód czego sporządzano dokument (libellus), z wyjątkiem żydów, którzy byli specjalnie traktowani od czasów cezara i zostali zwolnieni ze składania ofiar rzymskim bogom i cesarzowi. 

synody w elwirze (306), toledo (400?) i w orleanie (533) zalecały przymusową konwersję i odbieranie żydom dzieci i wychowywanie ich jako chrześcijan. 

pierwszy dokument o pobycie żydów w niemczech pochodzi z kolonii z 321. żydzi nie mogli rozpowszechniać judaizmu, mieć chrześcijańskich niewolników, zajmować stanowisk w administracji rządowej. 

cesarz konstantyn zakazał konwersji chrześcijan na judaizm. dzięki jego reformom żydzi nie mieli do vii w prawa wstępu do jerozolimy. 

w i poł iv w wprowadzono rzymskie i chrześcijańskie prawa antysamarytańskie. 

za czasów teodozjusza ii, cesarza bizantyjskiego 408-450, palono synagogi. w 438 cesarz usunął wszystkich żydów z urzędów państwowych. 

pod rządami chrześcijan samarytanie doznawali prześladowań. 

w 415 w syrii padło oskarżenie o mord rytualny (ukrzyżowanie dziecka to nie jest mord rytualny? to jakieś dwójmyślenie), co rozpoczęło falę rozruchów, palenie i konfiskatę synagog, przymusową konwersję na chrześcijaństwo pod groźbą wypędzenia. 

kodeks teodozjański z 439, potwierdzony przez kodeks justyniana, sankcjonował zamykanie synagog, odbierał znaczenie zeznań żydów w sporach z chrześcijanami. 

justynian i wielki zakazał czytania talmudu. 

lata 30-te vii w zanotowały najazd arabów, ucieczkę samarytan z palestyny. niszczono świątynie żydowskie i samarytańskie. 

sisebut, władca wizygotów, w 610 kazał żydom ochrzcić się albo wyjechać z kraju, w 681 erwig ponowił ten dekret.

Waldemar Mierniczek