27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 9. 7. 2. zamieszki na tle religijnym (cz 4)

prześladowania żydów (cz 2)

cesarz herakliusz nakazał w 629 wymordować wszystkich złapanych żydów, żydom zabroniono wstępu do jerozolimy. po zdobyciu aleksandrii w 629 przez herakliusza rozpoczęły się pogromy żydów. 

dagobert i, król państwa franków, ogłosił w 629, że żydzi mają się ochrzcić albo wyjechać z kraju. 

w 637 kalif umar ibn al-chattab zajął jerozolimę. wypędzono żydów, mieli zakaz sprawowania urzędów, sądzenia muzułmanów, jeżdżenia konno, budowania synagog, remontowania starych synagog, nakaz noszenia odrębnego stroju od muzułmanów (przyjęli nowych żydów???), kalif kazał oczyścić teren wzgórza świątynnego i wybudował meczet drewniany na miejscu, gdzie obecnie stoi meczet al-aksa. za abbasydów żydom zamknięto dostęp do urzędów, zabroniono studiować święte księgi, synagogi przemianowano na meczety. 

w 641 po podboju aleksandrii przez umajjadów, dowódca wojsk arabskch, amr ibn al-as, zastał 40.000 żydów i zezwolił im na pozostanie w mieście. 

za karola wielkiego kościół zakazał lichwy. żydzi mogli zajmować się lichwą. 

za ludwika i pobożnego żydzi płacili wyższe podatki niż chrześcijanie. 

w 809 w arsuf muzułmanie wymordowali społeczność samarytan i zburzyli synagogę. 

za czasów świętego cesarstwa rzymskiego (962-1806) cesarz uważał się za właściciela żydów, więc opodatkowywał ich i odsprzedawał prawo do opodatkowania żydów miastom, które zapraszały żydów, a po ich wzbogaceniu się plądrowały ich majątki, anulowały długi i wypędzały (jak bolszewicy w 1921). 

kalif al-hakim (996-1020) nakazał żydom z egiptu nosić dzwonki i drewniany obraz jagnięcia. 

w 1008 kalif palestyny kazał żydom nosić na szyi wizerunek cielęcia na pamiątkę złotego cielca ich przodków, którego czcili na pustyni, karą za nieposłuszeństwo było wygnanie. 

w xi w miały miejsce pierwsze przypadki wypędzenia żydów (rouen, limoges, orlean, moguncja). 

pod panowaniem sułtana malikszaha i (1072-1092) "ciężkie prześladowania dotknęły żydowską społeczność w palestynie". 

od 1096 rozpoczęły się pogromy żydów w niemczech, oskarżenia o desakralizację hostii, mordy rytualne, zatruwanie studni, zdradę, sprowokowanie najazdu mongołów. 

w czasach średniowiecza (xii w) rozpoczęła się rekonkwista. w krajach znajdujących się pod panowaniem władców katolickich położono nacisk na konwersję na chrześcijaństwo (hiszpania, anglia). 

od średniowiecza do xx w powstawały getta żydowskie jako wydzielony obszar miasta, zamieszkany przez żydów, przymusowe miejsce osiedlenia żydów. 

w 1113 lub 1124 pierwsze pogromy żydów w kijowie. w latach 1113-1158 żydzi uciekają z rusi kijowskiej do polski. 

w 1158 wygnanie z kijowa żydów przez włodzimierza monomacha za nadużycia przy lichwie. 

w 1171 w blois spalono żywcem 31 lub 40 żydów. 

w niemczech żydzi mieszkali w miastach z powodu zakazu posiadania ziemi. 

od xii w rozpoczęły się akcje wypędzania żydów z powodu żydowskich mordów rytualnych (patrz podrozdział „mord rytualny”). 

w 1182 żydzi zostali wygnani z dóbr królewskich we francji, co zostało połączone z konfiskatą mienia, w 1198 mogli się ponownie osiedlić. 

sobór laterański z 1215 nakazywał separację żydów od chrześcijan, odmienny strój, ograniczenie kontaktów seksualnych między chrześcijankami i żydami. 

po dyspucie w 1239 papież grzegorz ix kazał spalić księgę talmudu. grzegorz ix ponowił zakaz czytania talmudu. 

w 1240 wygnano żydów z bretanii. 

w 1242 spalono talmud w paryżu. 

w 1247 w beelitz spalono całą społeczność żydowską, incydenty w paryżu, rottingen, ratyzbonie, krakowie, pradze, poznaniu, głogowie, wrocławiu, świdnicy. 

w 1254 - nastąpiło wypędzenie żydów z francji, odwołane po kilku latach. 

w 1264 talmud ocenzurowano we fragmentach nie do przyjęcia przez chrześcijan, sobór trydencki zakazał publikowania talmudu z miejscami bezbożnymi. 

synod kościelny w sienie (1267) zakazał wiernym kupowania żywności u żydów. 

nahmanides opuścił w xiii w katalonię tłumacząc, że dominikanie uznali, że obraził ich podczas dysputy. 

w 1290 edward i wygnał wszystkich żydów z anglii. 

w 1306 filip iv piękny wydał akt wygnania żydów z francji wraz z konfiskatą mienia. dekret został anulowany w 1315. 

wygnani żydzi osiedlili się w polsce i na węgrzech. 

w 1334 kazimierz wielki wyłączył żydów spod jurysdykcji prawa niemieckego, więc podlegali bezpośrednio sądom królewskim, polska nazywana była "rajem dla żydów", "jeśliby bóg nie dał żydom polski jako schronienia, los izraela byłby rzeczywiście nie do zniesienia" (mojżesz ben israel isserles).

Waldemar Mierniczek