27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu

 27. 10. 2. 4. obrzędy i zwyczaje nie związane z porami roku (cz 5)

lag ba-omer (liczenie omeru)

 

lag ba-omer to święto uczonych, półświęto, obchodzone od czasów gaonów, dla uczczenia 24.000 uczonych (strasznie uczony naród ci żydzi), którzy zmarli w wyniku epidemii za czasów akiby ben josefa. liczenie omeru to okres półżałoby, zakaz organizowania ślubów, ścinania włosów. 

epidemia ustąpiła tylko na jeden dzień, 33 dzień liczenia omeru. ten dzień jest traktowany jako symbol radości, przerwania smutku, jedyny dzień w tym okresie, podczas którego można zawierać związki małżeńskie, obcinać włosy, uczestniczyć w różnych formach rozrywki. inny związek łączy ten dzień z pierwszym okresem, kiedy bóg zsyłał izraelitom mannę. 

liczenie omeru to publiczne odliczanie przez kantora w synagodze 49 dni od 2 dnia paschy do szawuot (micwa), jako odliczanie cyklu rolniczego lub dni od wyjścia z egiptu do kazania na górze synaj. w drugim dniu paschy składana była ofiara ze zmielonego jęczmienia z pierwszego snopka, mąka była mieszana z kadzidłem i olejem i spalana aby dawać "zapach kojący dla boga" ("woń przyjemną dla pana"). 

inna wersja: święto lag ba-omer jest obchodzone w dniu śmieci szymona bar jochaja na górze meron, jest to idealny dzień na zawarcie małżeństwa, ponieważ w tym dniu szymon bar jochaj zaślubił duchowo boga. rozpalane są ogniska, śpiewane pieśni, organizowane uczty.

 

szawuot (święto tygodni, pięćdziesiątnica)

 

szawuot jest obchodzone na pamiątkę przekazania mojżeszowi przykazań na górze synaj. synagogi są przystrajane na zielono. 

moed, drugi porządek miszny, dotyczy świąt, w tym: 12 chagiga, święta pielgrzymie (w tym święto tygodni). 

rano w jerozolimie żydzi przechodzą pod mur zachodni. 

hallel (psalmy 113-118) są śpiewane podczas święta tygodni. 

księgi pięciu megilot to zbiór pięciu ksiąg odczytywanych podczas najważniejszych świąt żydowskich, w tym księga rut (szawuot). 

w święto szawuot w synagogach odczytuje się dekalog, odśpiewywany jest poemat liturgiczny "akdamut" zawierający opis walki lewiatana z behemotem zakończonej zabiciem obu zwierząt przez boga (aszkenazyjczycy) i księgę rut (talmud). 

acharit to akronim oznaczający: akdamut - czytanie aramejskiego poematu, chalaw - spożywanie pokarmów mlecznych, rut - czytanie księgi rut, jerek - ozdabianie na zielono, tora - studiowane tory (tradycja). studiowanie tory odbywa się w nocy. 

spożywane są następujące pokarmy: serniki, naleśniki, pierogi z serem,  bochenki z nowej pszenicy. 

podczas szawuot ofiarowywano w świątyni snop pszenicy (ofiara z pszenicy) jako znak początku zbioru pszenicy. oprócz codziennej ofiary z pokarmów i płynów składano dwa bochenki chleba na zakwasie z mąki pszenicznej z nowych zbiorów oraz ofiarę przebłagalną w postaci dwóch młodych cielców, barana, kozła i siedmiu jednorocznych jagniąt (księga liczb) lub ofiarę całopalną z siedmiu baranków, dwóch baranów, jednego cielca, ofiarę przebłagalną z koźlęcia i ofiarę biesiadną z dwóch jednorocznych baranków (księga kapłańska). 

praca jest zakazana, mężczyźni wykonywali rytualny taniec wokół ołtarza. 

w czasie szawuot rozpoczyna się nauczanie trzyletnich dzieci w chederze. 

w czasie szawuot konfirmuje się dziewczęta (judaizm reformowany), organizuje śluby.

 

tamurz

 

tamurz to dzień postu rozpoczynający trzytygodniową żałobę, upamiętniający zdobycie i zniszczenie przez nabuchodonozora jerozolimy w 586 pne.

Waldemar Mierniczek