wm religie semitów

27. 9. 6. 1. nabożeństwo, liturgia, rytuał, ceremonia   nabożeństwa   hazzan odprawia nabożeństwa ( karaimi ).   wyznawcy ringatu odbywają nabożeństwa w soboty po zmierzchu, 12 dnia każdego miesiąca, w dzień dziękczynienia 1 i i dożynki 1 xi, w ich trakcie wierni czytają fragmenty biblii , modlą się i śpiewają.   wyznawcy judaizmu humanistycznego podczas nabożeństw, które mogą być przeprowadzone przez rabina oraz każdego innego żyda, czytają fragmenty świeckich książek napisanych przez żydów, dyskutują na temat kultury żydowskiej, czasami czytają biblię , talmud , oglądają żydowskie filmy, śpiewają żydowskie piosenki, degustują kuchnię żydowską.   przedwieczorne nabożeństwo piątkowe w synagodze kończy kadisz sierocy .   psalm 145 ( aszrei ) jest czytany przed nabożeństwem lub podczas niego, trzy razy dziennie. psalmy 29, 92, 93, 95-99 stanowią część wprowadzenia do nabożeństwa w szabat (piątek późnym wieczorem).   psalm dnia jest czytany po nabożeństwie poranny

  27. 9. 6. pobożność, religijność (cz 3) sabatarianizm odrzucał praktyki judaizmu. szabetaj cewi wyznawał religijność mistyczną i ekstatyczną.   chasydzi uznają wagę skrupulatnego wypełniania rytuałów, ale ważniejsze znaczenie ma pobożność i służenie bogu. chasydyzm przekazuje przekonanie że mesjasz pojawi się wtedy, kiedy wszyscy żydzi będą praktykowali judaizm lub go porzucą, stąd odłamy umiarkowane, ascetyczne i skrajnie rozpustne (kazirodztwo, seks pozamałżeński, jedzenie niekoszerne).   cadyk jest wzorem pobożności ( chasydyzm ).   dewekut to znalezienie się duszy w bliskości boga i uzgodnienie własnej woli z wolą bożą, przeżycie emocjonalne uzyskiwane między innymi przez pobożne wypełnianie dobrych uczynków ( micwot ) (zwłaszcza chasydyzm ).   chasydzi niemieccy uznawali, że człowiek ma obowiązek odczytywać wolę boga i bezwarunkowo poddawać się jej przez przestrzeganie prawa, skruchę, pokutę, ascezę i ubóstwo, ponieważ te praktyki prowadzą do doskonałości.  

27. 9. 6. pobożność, religijność (cz 2) pobożność (lub bojaźń boża ) jest jednym z sześciu darów ducha świętego ( księga izajasza ).   księga koheleta stanowi, że należy żyć wg prawa bożego, gdyż bóg nie przemija, jego mądrość jest wieczna, niezmienna, wszystko co posiadamy pochodzi od boga i on będzie sadził człowieka.   psalmy doksologiczne - 41, 72, 89, 106 i 150 wychwalają chwałę boga .   "nie będziecie obcinać w kółko włosów na głowie, nie będziesz golił włosów po bokach brody" ( księga kapłańska ). pejsy nie mogą być golone, można je utrzymywać w stałej długości, ale nie można używać brzytwy.   alleluja to zwrot aklamacji wychwalający jahwe .   amen to uroczysta formuła kończąca i potwierdzająca modlitwę lub hymn, także rodzaj potwierdzenia "niech tak będzie".   każdy kto słyszy kogoś innego, wymawiającego błogosławieństwo, powinien odpowiedzieć amen ( halacha ).   " el melech neeman " ( bóg , król prawdziwy) to potwierdzenie królestwa boskieg

27. 9. 6. pobożność, religijność (cz 1)   cztery podstawowe zasady wiary samarytan :   1 jest jeden bóg izraela ,   2 jest jeden prorok - mojżesz ,   3 jest jedna święta księga - tora ,   4 jest jedno święte miejsce - gerazim .   10 artykułów wiary karaimów :   1 wszechmocy bóg istniej odwiecznie,   2 jedność i potęga boska nie mogą być przyrównane do żadnej istoty i są niepojęte dla rozumu ludzkiego,   3 wszystko co istnieje, od aniołów począwszy, a na najniższych istotach skończywszy, zostało stworzone przez boga ,   4 opatrzność boża czuwa nad każdą istotą,   5 bóg natchnął duchem proroczym mojżesza i przez niego zesłał prawo,   6 pięcioksięgu oraz zawartych w nim dziesięciorga przykazań nie można zmienić ani uzupełnić,   7 prorocy zawsze byli natchnieni duchem bożym ,   8 bóg wyznaczył każdemu człowiekowi nagrodę i karę według zasług i przewinień jego,   9 wskrzeszenie zmarłych nastąpi w dniu sądu ostatecznego ,   10 bóg wybawi świa

  27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 7) klątwy, przekleństwa (cz 3) sąd rabinacki (trzech sędziów) nakłada klątwę życząc, aby żyd zapadł na chorobę, stracił majątek, był przeklinany przez wszystkich, nie otrzymał żydowskiego pochówku, żona wyszła za innego.   klątwa jest ważna do odwołania. klątwy rzucano np w czasie walk frakcyjnych, dla wymuszenia podatków.   wszystko, co zostało obłożone cherem , należało do boga i nikt nie mógł tego zmienić lub wykupić mienia. stawało się własnością kapłana. cherem nakładano na mienie zdobyte w podbitych miastach, bałwochwalców. ich rzeczy powinni być spalone, a to co nie dało się spalić, złoto, srebro, miedź, żelazo, cyna, ołów było oczyszczane rytualnie ogniem lub wodą i oddawane do skarbca jahwe . kto postępował inaczej, kalał całą społeczność i był tracony (np achan ).   klątwa na barucha spinozę nałożona przez żydowską gminę amsterdamską: "zgromadzenie wyraża zgodę na to, by

  27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 6) klątwy, przekleństwa (cz 2) klątwa na edomitów : potoki edomu obrócą się w smołę, a proch jego w siarkę; ziemia jego stanie się smołą płonącą, nie zagaśnie ni w nocy, ni w dzień, jej dym wznosić się będzie ciągle, kraj pozostanie opustoszały z pokolenia w pokolenie, po wiek wieków nikt go nie przemierzy, pelikan i jeż go posiądą, puchacz i kruk go zamieszkają; pan rozciągnie nad nim sznur nicości i ołowianki opustoszenia, (kozły się w nim zadomowią), nie będzie jego dostojników ani królestwa tam nie obwołają, wszyscy jego książęta będą niczym, ciernie wyrosną w jego pałacach, pokrzywy i osty w jego warowniach; będzie to nora szakali, dziedziniec strusich samic ( księga izajasza ).   góra ebal jest symbolem przekleństwa.   tabliczka blmj 4663 (ok 800-750 pne) zawiera inskrypcję "bądź przeklęty, hagafie , synu hagawa , przez jahwe sebaot (zastępów)".   birkat ha-minim , błogosławie

27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 5) klątwy, przekleństwa (cz 1)   przekleństwo polega na zapowiadaniu zła, jest wypowiadane gdy ktoś przekroczył ustalone normy postępowania, nie dopełnił warunków przymierza potwierdzonego przysięgą. rzucano przekleństwo, gdy nie można było osobiście wykonać kary: "niech pan przeklnie człowieka", czasami w formie modlitwy.   niezasłużone przekleństwo nie ziści się na ofierze ( księga przysłów ) i może wrócić do tego, kto je rzucił ( psalm 109 ). przekleństwo mogło być warunkowe.   świat został stworzony w sposób doskonały do szczęścia ludzi, dopiero grzech wprowadził w świat przekleństwo ( księga rodzaju ).   bóg przeklął ewę w raju : obarczę cię niezmiernie wielkim trudem twej brzemienności, w bólu będziesz rodziła dzieci, ku twemu mężowi będziesz kierowała swe pragnienia, on zaś będzie panował nad tobą ( księga rodzaju ).   bóg przeklął w raju węża "wprowadzam nieprz

27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 4) przysięgi, śluby   grigori złożyli przysięgę, że poślubią ziemskie kobiety i spłodzą z nimi potomstwo ( tradycja ).   zanim jefte wyruszył na bitwę z ammonitami , przysiągł, że jeżeli zwycięży, złoży w ofierze wszystko, co wyjdzie z domu na jego powitanie, wyszła córka, jego jedyne dziecko, które złożył w ofierze na całopalenie ( księga sędziów ).   zgodnie z przepowiednią anioła samson miał przyjąć ślub nazireatu ( księga sędziów ).   dawid złożył batszebie przysięgę na boga , że salomon będzie jego następcą na tronie.   przysięgi osobiste i sądowe zawiera miszna-nezikim-szewiot .   miszna-naszim-nedarim zawiera śluby, przysięgi i możliwości zwolnienia z nich.   asmodeusz jest świadkiem przysięgi ( kabała ).   kol nidre to modlitwa unieważniająca przysięgi religijne złożone zbyt pochopnie, składane pod przymusem i nieświadome, odmawiana przed wieczorem jom kippur .

  27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 3)   przymierza i błogosławieństwa (cz 3) słowa wypowiadane w czasie brit mila : "będziecie obrzezywali ciało napletka na znak przymierza waszego ze mną", także sługa urodzony w waszym domu lub nabyty za pieniądze, "nieobrzezany, czyli mężczyzna, któremu nie obrzezano ciała jego napletka, taki człowiek niechaj będzie usunięty ze społeczności twojej; zerwał on bowiem przymierze ze mną" ( księga rodzaju ).   pisząc list lub spotykając kogoś w miesiącu elul błogosławimy go "ketiwa wachatima towa" (obyś był zapisany i zapieczętowany na dobry rok).   błogosławieństwa małżeńskie: "1 błogosławiony bądź ty, adonai , nasz boże, królu wszechświata, który uświęciłeś nas swoimi przykazaniami, i który stworzyłeś wszystko dla swej chwały 2 ..., który ukształtowałeś człowieka, 3 ..., który ukształtowałeś człowieka na swój obraz, 4 ..., który rozradowujesz syjon poprz

27. 9. 5. 7. klątwy, cherem, plagi, przysięgi, przymierza, zaklęcia, błogosławieństwa (cz 2)   przymierza i błogosławieństwa (cz 2) jedynym sposobem na zaznanie bożego błogosławieństwa jest przestrzeganie jego przykazań ( księga malachiasza ).   ostrakon z kuntilled ajrud (viii w pne): "błogosławię ci przez jahwe z samarii i jego aszerę ".   inskrypcja z chirbet el-kom (viii w pne): "błogosławiony bądź urjahu przez jahwe z samarii i jego aszerę , niech on osłoni cię przed wrogami". do tego napis w lewym dolnym rogu: "... przez jego aszerę ... i jego aszery".   kodeks z aleppo zaczyna się od słów na pierwszej stronie: "przekazany zgodnie z prawem wykupu z niewoli w jerozolimie , świętym mieście, oby było odbudowane i odnowione dla zgromadzenia w egipcie (...) błogosławiony jest, kto go zachowuje, a przeklęty jest, kto go kradnie, kto go sprzedaje i kto go oddaje w zastaw, nigdy nie może być sprzedany ani zbezczeszczony".   pochwały boga