27. judaizm i religie powiązane (hebrajczycy, izrael, kabała, karaimi, mandaizm, mozaizm, palestyna, samarytanie, żydzi) oraz ringatu
27. 10. 2. 4. obrzędy i zwyczaje nie związane z porami roku (cz 3) rosz chodesz (nów - początek każdego miesiąca) rosz chodesz to dzień, w którym księżyc staje się widoczny po nowiu , drobne święto. otwierano bramy dziedzińca świątynnego, aby lud mógł składać ofiary całopalne, świętowano, ucztowano, powstrzymywano się od pracy, nie wolno było pościć, a kobiety nie mogły śpiewać pieśni żałobnych kinot . talmud zezwolił na wykonywanie pracy, żydówki wstrzymywały się od szycia, grywały w karty, na stołach pojawiały się lepsze potrawy. chasydzi podtrzymywali tradycję uczt z rybami, mięsem i piwem. hallel ( psalmy 113-118) są śpiewane podczas rosz chodesz . 1 nisan początek roku liturgicznego ( rosz ha-szana roku liturgicznego), symbolizuje początek wolności i formowania się narodu żydowskiego. szabat hagadol, pascha (pesach, święto przaśników) (cz 1) pascha samarytan odbywa się na górze gerazim , gdzie zjeżdża się cała wspólnota. całopalen